Dit voorjaar zullen de meeste wegbermen in de gemeente gemaaid worden vanaf de tweede helft van de maand mei. Door deze aanpassing in het bermbeheer worden hoge grassen ingeperkt en maken ze ruimte voor een veelheid aan wilde bloemen dat onze straten kan opfleuren. Het Regionaal Landschap Zuid-Hageland (RLZH) zal het effect van dit gewijzigd beheer na ca. drie jaar evalueren en zo nodig bijsturen.
"Het nieuwe bermbeheerplan, opgemaakt in samenwerking met Regionaal Landschap Zuid-Hageland (RLZH), en goedgekeurd door het Agentschap Natuur en Bos, laat gemeente Kortenaken toe om op andere tijdstippen te maaien dan momenteel wettelijk mogelijk is," legt burgemeester Kristof Mollu uit. "Op die manier kunnen we de hoge grassen inperken en onze bermen bloemrijker maken", vult schepen van groenbeheer Griet Vandewijngaerden aan. "Dat is mooier en goed voor de natuur, maar ook voor de bestuiving van onze talrijke boomgaarden."
Wilde bijen en insecten vinden na de bloesemperiode bij bloemrijke bermen immers nog voldoende voedsel. Maar ook vlinders en andere waardevolle dieren hebben hun voordeel bij een meer bloemrijke berm. Ook voor de gemeente zal er op termijn minder bermmaaisel afgevoerd moeten worden.
Gewijzigde maaitijdstippen in voor- en najaar
Het bermbeheer is wettelijk gekaderd via het Bermbesluit. Dat verplicht ons om zonder een Bermbeheerplan de maaibeurt in het voorjaar niet voor 15 juni te starten en een maaibeurt in het najaar pas vanaf 15 september in te plannen. Op kruispunten en om andere veiligheidsredenen (in bochten, langs fietspaden, …) mag wel steeds worden gemaaid als de veiligheid in het gedrang komt. Verschillende andere gemeenten hebben in het verleden al boetes gekregen indien ze zich niet hielden aan het Bermbesluit. Door het nieuwe Bermbeheerplan komt hier verandering in en kunnen we afwijken door op sommige plaatsen eerder of later te maaien. Dit betekent dat niet elke straat op hetzelfde moment wordt gemaaid.
Aanpassingen beheer wegbermen
De verschillende bermen werden door Regionaal Landschap Zuid-Hageland ingedeeld in verschillende categorieën (zie kaart op de website):
Voorjaar
De 'waardevolle bermen' zullen in het voorjaar enkel een veiligheidsmaaibeurt krijgen. Reeds bloemrijke maar tevens nog potentierijke bermen worden deels gemaaid. De overige bermen worden volledig gemaaid. Dit gebeurt op basis van een recent rapport en een advies van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (Inbo), hét expertisecentrum inzake bermbeheer.
Zomer
Tijdens de zomer (1 juli – 31 augustus) worden de 'waardevolle bermen' en de 'bloemrijke potentierijke bermen' niet gemaaid. De 'weinig bloemrijke potentierijke bermen' worden volledig gemaaid. Bermen met wellicht weinig of geen potentie worden gemaaid indien nodig.
Najaar
De maaibeurt van de bermen in het najaar wordt van midden september verschoven naar oktober en alle bermen worden volledig gemaaid.
De bodem van de baangrachten in Kortenaken worden enkel in het najaar gemaaid. Het zijn geen afvoer- maar infiltratiegrachten. Op die manier zijn de gronden errond beter bestand tegen langdurige periodes van droogte. De planten in de grachten zorgen met hun wortels bovendien voor een betere infiltratie en een tragere afvoer bij zware regenval. Op deze manier wordt wateroverlast grotendeels vermeden.
Wat dan met de ‘Maai Mei Niet’-actie?
De ‘Maai mei niet’-actie richt zich voornamelijk op tuineigenaars. De boodschap betekent eigenlijk ‘Laat de bloemen bloeien!’. Om dat mogelijk te maken, kan je bij een erg rijke bodem - als je gazon erg snel groeit - beter eerst enkele jaren intensief maaien en het gras verzamelen (niet mulchen) waarbij je lokaal plekjes met bloemen kan creëren. Als zo, na een paar jaar, je gras minder sterk groeit, hoef je veel minder te maaien en krijg je meer bloemen in de plaats.
Drie zaken zijn hiervoor essentieel:
Wegbermen staan dikwijls veel meer onder druk door het wegspoelen van mest van aanliggende landbouwgronden en moeten daarom anders behandeld worden.
‘Kruid’ is geen onkruid
Door het inperken van hoge grassen, krijgen kiemende zaden van bloemen – in natuurjargon ook wel ‘kruiden’ genoemd – meer ruimte.
Paardenbloemen en vele andere wilde kruiden zijn erg nuttig voor de natuur én voor onze fruittelers (aantrekking wilde bijen). Ook knoopkruid en de meeste klaversoorten zijn een belangrijke voedselbron voor bijen, vlinders en hommels. Veel van die soorten kunnen wel nectar vinden op de veelal gecultiveerde bloemen in je tuin, maar zijn voor het stuifmeel en de voortplanting afhankelijk van onze wilde bloemen. Vele daarvan komen buiten de natuurgebieden voornamelijk nog in wegbermen voor. Mocht je ze aantreffen in je tuin: laat ze zeker staan!
Alle informatie over het gewijzigde Bermbeheerplan vind je op www.kortenaken.be/maaiplan.
"Het nieuwe bermbeheerplan, opgemaakt in samenwerking met Regionaal Landschap Zuid-Hageland (RLZH), en goedgekeurd door het Agentschap Natuur en Bos, laat gemeente Kortenaken toe om op andere tijdstippen te maaien dan momenteel wettelijk mogelijk is," legt burgemeester Kristof Mollu uit. "Op die manier kunnen we de hoge grassen inperken en onze bermen bloemrijker maken", vult schepen van groenbeheer Griet Vandewijngaerden aan. "Dat is mooier en goed voor de natuur, maar ook voor de bestuiving van onze talrijke boomgaarden."
Wilde bijen en insecten vinden na de bloesemperiode bij bloemrijke bermen immers nog voldoende voedsel. Maar ook vlinders en andere waardevolle dieren hebben hun voordeel bij een meer bloemrijke berm. Ook voor de gemeente zal er op termijn minder bermmaaisel afgevoerd moeten worden.
Gewijzigde maaitijdstippen in voor- en najaar
Het bermbeheer is wettelijk gekaderd via het Bermbesluit. Dat verplicht ons om zonder een Bermbeheerplan de maaibeurt in het voorjaar niet voor 15 juni te starten en een maaibeurt in het najaar pas vanaf 15 september in te plannen. Op kruispunten en om andere veiligheidsredenen (in bochten, langs fietspaden, …) mag wel steeds worden gemaaid als de veiligheid in het gedrang komt. Verschillende andere gemeenten hebben in het verleden al boetes gekregen indien ze zich niet hielden aan het Bermbesluit. Door het nieuwe Bermbeheerplan komt hier verandering in en kunnen we afwijken door op sommige plaatsen eerder of later te maaien. Dit betekent dat niet elke straat op hetzelfde moment wordt gemaaid.
Aanpassingen beheer wegbermen
De verschillende bermen werden door Regionaal Landschap Zuid-Hageland ingedeeld in verschillende categorieën (zie kaart op de website):
- Waardevolle bermen: de bermen hebben een erg hoge natuurwaarde met een beperkt aandeel hoge groeikrachtige grassen: Overstraat.
- Bloemrijke bermen: deze bermen zijn opvallend bloemrijk en hebben een matige aanwezigheid van groeikrachtige grassen: Hoeledensebaan/Donkelstraat, Kapelstraat (deels), Halensebaan (deels), Zandrodestraat (deels) en Langstreepstraat.
- Potentierijke bermen – bermen met een matige tot rijke bloemengroei en een matige dichtheid van hoge grassen (= merendeel van de bermen).
- Bermen met weinig of geen potentie: deze bermen zijn te smal om ze ecologisch te versterken.
Voorjaar
De 'waardevolle bermen' zullen in het voorjaar enkel een veiligheidsmaaibeurt krijgen. Reeds bloemrijke maar tevens nog potentierijke bermen worden deels gemaaid. De overige bermen worden volledig gemaaid. Dit gebeurt op basis van een recent rapport en een advies van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (Inbo), hét expertisecentrum inzake bermbeheer.
Zomer
Tijdens de zomer (1 juli – 31 augustus) worden de 'waardevolle bermen' en de 'bloemrijke potentierijke bermen' niet gemaaid. De 'weinig bloemrijke potentierijke bermen' worden volledig gemaaid. Bermen met wellicht weinig of geen potentie worden gemaaid indien nodig.
Najaar
De maaibeurt van de bermen in het najaar wordt van midden september verschoven naar oktober en alle bermen worden volledig gemaaid.
De bodem van de baangrachten in Kortenaken worden enkel in het najaar gemaaid. Het zijn geen afvoer- maar infiltratiegrachten. Op die manier zijn de gronden errond beter bestand tegen langdurige periodes van droogte. De planten in de grachten zorgen met hun wortels bovendien voor een betere infiltratie en een tragere afvoer bij zware regenval. Op deze manier wordt wateroverlast grotendeels vermeden.
Wat dan met de ‘Maai Mei Niet’-actie?
De ‘Maai mei niet’-actie richt zich voornamelijk op tuineigenaars. De boodschap betekent eigenlijk ‘Laat de bloemen bloeien!’. Om dat mogelijk te maken, kan je bij een erg rijke bodem - als je gazon erg snel groeit - beter eerst enkele jaren intensief maaien en het gras verzamelen (niet mulchen) waarbij je lokaal plekjes met bloemen kan creëren. Als zo, na een paar jaar, je gras minder sterk groeit, hoef je veel minder te maaien en krijg je meer bloemen in de plaats.
Drie zaken zijn hiervoor essentieel:
- Bemest je gazon niet;
- Mulch niet (gebruik ook geen robotmaaier);
- Laat mossen toe, want daarin kiemen de meeste wilde bloemen.
Wegbermen staan dikwijls veel meer onder druk door het wegspoelen van mest van aanliggende landbouwgronden en moeten daarom anders behandeld worden.
‘Kruid’ is geen onkruid
Door het inperken van hoge grassen, krijgen kiemende zaden van bloemen – in natuurjargon ook wel ‘kruiden’ genoemd – meer ruimte.
Paardenbloemen en vele andere wilde kruiden zijn erg nuttig voor de natuur én voor onze fruittelers (aantrekking wilde bijen). Ook knoopkruid en de meeste klaversoorten zijn een belangrijke voedselbron voor bijen, vlinders en hommels. Veel van die soorten kunnen wel nectar vinden op de veelal gecultiveerde bloemen in je tuin, maar zijn voor het stuifmeel en de voortplanting afhankelijk van onze wilde bloemen. Vele daarvan komen buiten de natuurgebieden voornamelijk nog in wegbermen voor. Mocht je ze aantreffen in je tuin: laat ze zeker staan!
Alle informatie over het gewijzigde Bermbeheerplan vind je op www.kortenaken.be/maaiplan.